نقد و بررسی فیلم لانتوری رضا درمیشیان

فیلم لانتوری روایتی تکان‌دهنده از عشق، خشونت و قصاص

لانتوری ساخته‌ی جنجالی و بحث‌برانگیز رضا درمیشیان در سال ۱۳۹۴، فیلمی است که با جسارت تمام به سراغ موضوعات تابوشکن و ملتهبی چون اسیدپاشی، عشق‌های خیابانی و قصاص می‌رود. این فیلم نه یک روایت سرگرم‌کننده، بلکه تجربه‌ای تکان‌دهنده و چالش‌برانگیز است که با ساختار غیرخطی، بازی‌های متفاوت و پرداختن به زوایای تاریک جامعه، تماشاگر را تا مدت‌ها پس از پایان درگیر خود می‌کند و سوالات مهمی درباره عدالت، انتقام و انسانیت مطرح می‌سازد.

خلاصه داستان:

داستان «لانتوری» حول زندگی پاشا (نوید محمدزاده)، پسری جوان و سرپرست یک باند خلافکار کوچک به نام «لانتوری» می‌چرخد. او دلباخته‌ی مریم (باران کوثری)، یک فعال اجتماعی و روزنامه‌نگار می‌شود. تلاش‌های پاشا برای جلب توجه مریم به روش‌های خشونت‌آمیز و غیرمتعارف، سرانجامی فاجعه‌بار به دنبال دارد. اسیدپاشی به صورت مریم، نه تنها زندگی او را نابود می‌کند، بلکه مسیر داستان را به سمت دادگاه و مسئله‌ی قصاص می‌کشاند و واکنش‌های مختلف جامعه و خانواده‌ها را به تصویر می‌کشد.

تحلیل و بررسی فیلم لانتوری :

• پرداختن جسورانه به موضوعات تابوشکن: مهم‌ترین ویژگی «لانتوری»، جسارت در پرداختن به موضوعاتی است که کمتر در سینمای ایران به این صراحت و بی‌پرده به آن‌ها پرداخته شده است. درمیشیان با انتخاب اسیدپاشی به عنوان محور اصلی داستان، به شکلی تکان‌دهنده خشونت علیه زنان و تبعات جبران‌ناپذیر آن را به تصویر می‌کشد. همچنین، پرداختن به زندگی خلافکارانه جوانان حاشیه‌نشین و عشق‌های غیرمتعارف، لایه‌های دیگری از واقعیت‌های اجتماعی را نمایان می‌سازد.
• ساختار غیرخطی و روایتی چندوجهی: درمیشیان برای روایت داستان خود از ساختاری غیرخطی استفاده می‌کند. او با رفت و برگشت‌های زمانی، به تدریج ابعاد مختلف شخصیت‌ها و انگیزه‌های آن‌ها را آشکار می‌کند. این ساختار، به جذابیت و تعلیق داستان می‌افزاید و مخاطب را درگیر کشف حقیقت ماجرا می‌کند. همچنین، استفاده از مصاحبه‌های مستندگونه با افراد مختلف در فیلم، به آن وجهی واقع‌گرایانه و چندصدایی می‌بخشد.
• بازی‌های متفاوت و تاثیرگذار: بازی‌های بازیگران در «لانتوری» از نقاط قوت فیلم به شمار می‌رود. نوید محمدزاده در نقش پاشا، با ارائه یک بازی پرانرژی و در عین حال آسیب‌پذیر، تصویری پیچیده از یک جوان خلافکار عاشق‌پیشه را به نمایش می‌گذارد. باران کوثری نیز در نقش مریم، به خوبی رنج و آسیب‌های روحی و جسمی یک قربانی اسیدپاشی را به تصویر می‌کشد. حضور افتخاری بهرام رادان در نقش یک جراح پلاستیک نیز قابل توجه است
• تصویرسازی خشن و واقع‌گرایانه: درمیشیان در به تصویر کشیدن صحنه‌های خشونت، به ویژه صحنه‌ی اسیدپاشی، هیچ ملاحظه‌ای نمی‌کند و تلاش می‌کند تا واقعیت تلخ و دردناک این اتفاق را به مخاطب منتقل کند. این تصویرسازی خشن، هرچند ممکن است برای برخی آزاردهنده باشد، اما در راستای هدف فیلم برای ایجاد تاثیرگذاری و آگاهی‌بخشی قرار دارد.
• طرح سوالات مهم درباره عدالت و قصاص: «لانتوری» صرفاً یک داستان جنایی نیست، بلکه فیلمی است که سوالات اساسی درباره عدالت، انتقام و قصاص را مطرح می‌کند. فیلم با نشان دادن دیدگاه‌های مختلف قربانی، خانواده‌ی مجرم و جامعه، مخاطب را به تفکر درباره پیچیدگی‌های این موضوعات دعوت می‌کند و از ارائه پاسخ‌های ساده و قطعی خودداری می‌کند.

نقاط قوت:

• پرداختن جسورانه به موضوعات تابوشکن و مهم اجتماعی
• ساختار غیرخطی و روایت چندوجهی جذاب
• بازی‌های متفاوت و تاثیرگذار بازیگران
• تصویرسازی خشن و واقع‌گرایانه برای انتقال عمق فاجعه
• طرح سوالات مهم درباره عدالت و قصاص
• استفاده از مصاحبه‌های مستندگونه برای افزایش باورپذیری

نقاط ضعف:

• خشونت صریح و آزاردهنده‌ی برخی صحنه‌ها ممکن است برای برخی مخاطبان مناسب نباشد.
• ریتم فیلم در برخی از بخش‌ها ممکن است کند به نظر برسد.
• برخی از شخصیت‌های فرعی می‌توانستند بیشتر پرداخت شوند.

تاثیر ساختار غیرخطی بر درک مخاطب:

استفاده از ساختار غیرخطی در «لانتوری» صرفاً یک تکنیک روایی نیست، بلکه به درک عمیق‌تر مخاطب از شخصیت‌ها و انگیزه‌های آن‌ها کمک می‌کند. با به تعویق انداختن برخی اطلاعات و آشکار کردن تدریجی زوایای مختلف داستان، درمیشیان مخاطب را در موقعیت یک کارآگاه قرار می‌دهد که باید قطعات مختلف پازل را کنار هم بچیند تا به درک کاملی از ماجرا برسد. این ساختار، حس تعلیق و کنجکاوی را در تماشاگر حفظ می‌کند و باعث می‌شود تا او فعالانه درگیر داستان شود.

نقش مصاحبه‌های مستندگونه:

یکی از عناصر منحصربه‌فرد «لانتوری»، استفاده از مصاحبه‌های به ظاهر مستند با افراد مختلف است. این مصاحبه‌ها که در لابه‌لای روایت داستانی گنجانده شده‌اند، دیدگاه‌های متفاوتی را درباره‌ی موضوع اسیدپاشی، قصاص و مسائل اجتماعی مرتبط با آن ارائه می‌دهند. این تکنیک، به فیلم وجهی واقع‌گرایانه و چندصدایی می‌بخشد و از یک روایت یک‌طرفه جلوگیری می‌کند. مخاطب با شنیدن نظرات مختلف، به چالش کشیده می‌شود تا دیدگاه خود را نسبت به این مسائل پیچیده شکل دهد.

تصویرسازی عشق و خشونت:

«لانتوری» به شکلی جسورانه، پیوند میان عشق و خشونت را به تصویر می‌کشد. عشق بیمارگونه و وسواس‌گونه‌ی پاشا به مریم، در نهایت به یک عمل خشونت‌آمیز و فاجعه‌بار منجر می‌شود. فیلم نشان می‌دهد که چگونه یک احساس به ظاهر مثبت می‌تواند در بستری از ناآگاهی، خشم و عقده‌های روانی، به رفتارهای مخرب و غیرقابل جبران تبدیل شود. این تصویرسازی، هشداری است درباره‌ی اهمیت سلامت روان و نحوه‌ی ابراز احساسات.

موسیقی و فضاسازی:

موسیقی در «لانتوری» نقش مهمی در ایجاد اتمسفر پرتنش و احساسی فیلم ایفا می‌کند. استفاده از قطعاتی که حس اضطراب، غم و خشم را منتقل می‌کنند، به تاثیرگذاری صحنه‌های مختلف می‌افزاید. فضاسازی فیلم نیز با انتخاب لوکیشن‌های شهری و نمایش چهره‌ای خشن از برخی زوایای زندگی در تهران، به القای حس ناامنی و آسیب‌پذیری کمک می‌کند.

تاثیر اجتماعی و فرهنگی:

«لانتوری» به دلیل پرداختن به موضوع حساس اسیدپاشی، بازتاب‌های گسترده‌ای در جامعه و رسانه‌ها داشت. این فیلم توانست توجه افکار عمومی را به این معضل اجتماعی جلب کند و بحث‌های جدی درباره‌ی قوانین مربوط به آن و حمایت از قربانیان را برانگیزد. به همین دلیل، «لانتوری» فراتر از یک اثر سینمایی، به عنوان یک بیانیه‌ی اجتماعی نیز قابل بررسی است.

نگاه منتقدان و مخاطبان:

«لانتوری» در زمان اکران با واکنش‌های متفاوتی از سوی منتقدان و مخاطبان روبرو شد. برخی از جسارت درمیشیان در پرداختن به موضوعات تابوشکن و ساختار غیرمتعارف فیلم ستایش کردند، در حالی که برخی دیگر خشونت صریح و تلخی بیش از حد داستان را مورد انتقاد قرار دادند. با این حال، اکثر قریب به اتفاق، بازی‌های قوی بازیگران و تاثیرگذاری کلی فیلم را تحسین کردند.

در نهایت:

«لانتوری» فیلمی نیست که تماشاگر را بی‌تفاوت رها کند. این اثر با موضوع ملتهب، ساختار غیرمعمول و پرداخت جسورانه‌اش، تجربه‌ای به یادماندنی و تفکربرانگیز را رقم می‌زند. اگرچه تماشای آن ممکن است برای برخی آزاردهنده باشد، اما به عنوان یک اثر سینمایی که به دنبال طرح مسائل مهم اجتماعی و انسانی است، ارزش دیدن و بحث کردن را دارد

جمع‌بندی:

در جمع بندی نقد و بررسی لانتوری رضا درمیشیان می توان گفت فیلمی نیست که بتوان به راحتی از کنار آن گذشت. این اثر با پرداختن جسورانه به موضوعات ملتهب اجتماعی و استفاده از روایتی غیرمتعارف، تجربه‌ای تکان‌دهنده و چالش‌برانگیز را برای مخاطب رقم می‌زند. بازی‌های قوی بازیگران و تصویرسازی واقع‌گرایانه، تاثیرگذاری فیلم را دوچندان می‌کند. اگرچه خشونت صریح فیلم ممکن است برای همه مناسب نباشد، اما «لانتوری» به عنوان یک اثر سینمایی که به دنبال ایجاد آگاهی و طرح سوالات مهم است، قابل تامل و بحث‌برانگیز است و تماشای آن به علاقه‌مندان به سینمای جدی و متفاوت توصیه می‌شود.

کلیدواژه‌ها: نقد فیلم لانتوری، بررسی فیلم لانتوری، رضا درمیشیان، نوید محمدزاده، باران کوثری، بهرام رادان، اسیدپاشی، قصاص، فیلم اجتماعی، نقد و بررسی سینمایی، فیلم ایرانی، داستان فیلم لانتوری، بازیگران فیلم لانتوری، تحلیل فیلم لانتوری، خشونت علیه زنان، عدالت، انتقام